Zarys dziejów parafii ewangelicko-augsburskiej w Izbicy Kujawskiej do 1945 r. Część I. Okres od XVI wieku do końca grudnia 1933 roku

Protestanci w Izbicy Kujawskiej pojawili się w II połowie XVI wieku, a jednym z pierwszych pastorów pełniących posługę w Izbicy był ksiądz Daniel Mikołajewski, współtwórca „Biblii Gdańskiej”. Postępująca kontrreformacja zatrzymała proces rozwoju izbickiego zboru. Odrodzenie protestantyzmu na Kujawach, w tym Izbicy, możliwy był dzięki napływowi kolonistów niemieckich, którzy u schyłku XVIII wieku założyli m.in. takie wsie jak Pasieka czy Tymień. Z upływem czasu ewangelicy zaczęli osiedlać się również w samej Izbicy. Dzięki staraniom miejscowych luteran na początku XX wieku wybudowane zostały dwa kościoły ewangelickie (w Izbicy i Pasiece), co wydatnie przyczyniło się do podniesienia izbickiego kantoratu do rangi filiału z dniem 1 stycznia 1910 roku. Nie oznaczało to końca rozwoju organizacyjnego. W dniu 3 grudnia 1933 roku podjęto decyzję o uformowaniu samodzielnej parafii z pastorem, mającym siedzibę zamieszkania w Izbicy. Zmiany te weszły w życie z dniem 1 stycznia 1934 roku. Było to spełnienie marzeń izbickich ewangelików. Pomyślny rozwój parafii przerwała II wojna światowa, w następstwie której większość wiernych opuściła te tereny. Historical Overview of the Lutheran Parish in Izbica Kujawska Until 1945: Protestants in Izbica Kujawska emerged in the second half of the 16th century, and one of the first pastors serving in Izbica was father Daniel Mikołajewski, a co-creator of the „Gdańsk Bible”. The ongoing Counter-Reformation halted the development of the Izbica congregation. The revival of protestantism in Kujawy, including Izbica, was made possible by the influx of German colonists who, towards the end of the 18th century, founded villages such as Pasieka and Tymień. Over time, Lutherans also began to settle in Izbica itself. Thanks to the efforts of local Lutherans in the early 20th century, two Lutheran churches were built (in Izbica and Pasieka), significantly contributing to elevating the Izbica congregation to the status of a filial (branch) on January 1, 1910. This did not signify the end of organizational development. On December 3, 1933, a decision was made to form an independent parish with a pastor residing in Izbica. These changes came into effect on January 1, 1934. It was the fulfillment of the dreams of the Lutherans in Izbica. The successful development of the parish was interrupted by World War II, as a result of which the majority of the faithful left the area.